Czy oczy są zwierciadłem duszy? W pewnym sensie to powiedzenie na pewno nie kłamie. Co więcej, niezależnie od tego, czy Twoje oczy są brązowe, orzechowe, zielone, niebieskie, piwne, bądź zupełnie innego koloru, mówią one o Tobie o wiele więcej niż się spodziewasz!

Za kolor oczu u ludzi odpowiedzialne są geny, przy czym nie jest to jeden, lecz dwa główne i kilka pomniejszych genów. Podobnie jak w przypadku pigmentacji skóry, występują podobieństwa kolorów oczu, zarówno w obrębie rodzin jak i grup etnicznych.

Czy kolor oczu może mieć jakikolwiek związek ze zdrowiem i z cechami osobowości? Otóż, okazuje się, że kolor oczu pozwala z dużą dokładnością określić genetyczne predyspozycje ich posiadaczy, zarówno jeśli chodzi o podatność lub odporność na pewne choroby, jak i pod względem specyficznych cech ich charakteru.

Kolor oczu a osobowość

Naukowcy z Orebro University w Swecji dowiedli, że kolor oczu jest ściśle związany z typem osobowości. Po przebadaniu cech charakteru prawie 500 uczestników eksperymentu, skorelowano je z kolorem oczu. Choć w sumie okazało się, że nie do końca można wnioskować o rodzaju osobowości jedynie na podstawie koloru oczu, to niektóre zachowania wykazują wysoki poziom współwystępowania z konkretnym ich kolorem. Czy jest to związane z cechami genetycznymi, które poza kolorem oczu, ujawniają się w konkretnych rodzajach zachowania? Istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że tak właśnie jest.

Niebieskie oczy wynikiem mutacji genetycznej?

Niebieski kolor oczu, który Polakom może wydawać się tak bardzo powszechny – a najczęściej spotykany jest w Estonii, gdzie ponad 98% osób ma niebieskie oczy – jest w rzeczywistości dość rzadki, gdyż występuje on zaledwie u około 8% globalnej populacji.

Przemawiając do Science Daily, profesor Eisberg wyjaśnił, że pierwotnie wszyscy na tej planecie mieli brązowe oczy, dopóki pewna mutacja genetyczna częściowo nie „wyłączyła” zdolności organizmu do produkcji brązowych oczu. Gdyby ta mutacja całkowicie wyłączyła tę umiejętność, wszyscy bylibyśmy obecnie albinosami!

Badania nad pochodzeniem niebieskiego koloru oczu wykazały, że najprawdopodobniej jest on wynikiem mutacji genetycznej, która pojawiła się zaledwie 6 000 do 10 000 lat temu nad wybrzeżami Morza Bałtyckiego.

Wydaje się zatem możliwe, że wszyscy ludzie na ziemi, którzy posiadają oczy koloru niebieskiego pochodzą od jednego wspólnego przodka. Oznaczałoby to w praktyce, że wszystkie niebieskookie osoby, są ze sobą spokrewnione!

Choć na ten temat jest kilka teorii naukowych, to najprawdopodobniej barwa niebieskich oczu pochodzi z bliskiego wschodu lub północno-zachodniej części regionu Morza Czarnego, gdzie w okresach neolitu (około 6 000 do 10 000 lat temu) miała miejsce duża migracja rolnictwa do północnej części Europy. „To jest moje najlepsze przypuszczenie” – powiedział Eisberg. „To może być północna część Afganistanu”.

Główną mutacją genetyczną, która powoduje niebieskie oczy jest zmiana jednej litery, z A na G, na 26 039 213 pozycji w chromosomie 15, w genie noszącym nazwę HERC2. Dlaczego jednak ta mutacja w ogóle miała miejsce? Odpowiedź na to pytanie można znaleźć w fakcie, że informacje o nim zbiegają się z pojawieniem się rolnictwa na tych obszarach geograficznych.

Kiedy ludzie zaczęli uprawiać pola i spożywać dużo chleba tak daleko na północy, przypuszczalnie musieli cierpieć na chroniczny niedobór witaminy D, gdyż chleb na ogół zawiera jej bardzo mało. Gdy ludy nordyckie zaczęły bardziej polegać na produktach pochodzących z rolnictwa niż na bogatych w witaminę D rybach, z czasem stali się jaśniejsi, poprawiając zdolność skóry (i oczu) do tworzenia tego zasadniczego składnika odżywczego ze słabego światła słonecznego.

Podsumowanie

W związku ze zmianą nawyków żywieniowych i wynikającym z tego faktu niedoborem witaminy D, od 6 do 10 tysiecy lat temu populacja regionów bliskiego wschodu lub północno-zachodniej części regionu Morza Czarnego dostosowała się genetycznie, aby zwiększyć ilość wytwarzanej w organizmie witaminy D.
Powstała zarówno jasna karnacja, jak i niebieskie oczy.

Niebieskie oczy a podatność na choroby

„Klinicznie rzecz ujmując, osoby z niebieskimi lub jasnymi tęczówkami wydają się być bardziej wrażliwe na działanie światła”, wypowiedział się Ruth Williams, lekarz medycyny, prezydent-elekt Amerykańskiej Akademii Okulistyki i okulista w Wheaton Eye Clinic w Chicago. „Wynika to najprawdopodobniej z rzadkościi absorbującego światło pigmentu w oku.” Mając jaśniejsze oczy – szare, zielone i niebieskie – może to oznaczać zwiększone ryzyko zachorowania na raka środkowej warstwy oka. „Ludzie o jasnym odcieniu tęczówki muszą pamiętać o noszeniu okularów przeciwsłonecznych chroniących wzrok przed promieniowaniem UV” – radzi dr Williams.

Jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku po 50-tce jest zwyrodnienie plamki żółtej. Kilka badań naukowych wykazało, że oprócz palenia tytoniu i rodzinnej historii choroby, posiadanie jasnych oczu zwiększa również ryzyko pojawienia się tej choroby.

Co więcej, osoby o jaśniejszych oczach mają zazwyczaj jasną karnację, więc często są bardziej narażone na raka skóry. Naukowcy z University of Colorado w Denver udowodnili, że pomimo, iż osoby niebieskookie o wiele rzadziej chorują na chorobę autoimmunologiczną o nazwie bielactwo niż osoby o ciemniejszych barwach oczu, to są one o wiele bardziej niż inni narażone na ryzyko wystąpienia czerniaka.

Czy niebieskie oczy wpływają na cechy charakteru?

Co ciekawe, w efekcie badań naukowych, których wyniki zaprezentowano podczas spotkania American Pain Society w 2014 r. profesor Inna Belfer, doktor anestezjologii, wykazała, że kobiety o jasnych oczach mają przeciętnie większą tolerancję na ból i dyskomfort niż posiadaczki ciemniejszych oczu. Co więcej, kobiety o niebieskich oczach radzą sobie o wiele lepiej z depresją poporodową i są na nią mniej podatne. Dodatkowo niebieskookie panie są o wiele spokojniejsze od swoich ciemnookich przyjaciółek.

Wedle najnowszych badań, których wyniki opublikowano na łamach Current Biology, niebieskie oczy mogą naprawdę wiele mówić o cechach Twojego charakteru! 

W trakcie eksperymentu naukowcy przebadali grupę osób z korzeniami północno-europejskimi, indywidualnie analizując korelacje zachodzące pomiędzy ich kolorem oczu a specyficznymi cechami charakteru. Zgodnie z wynikami badań, osoby o jaśniejszych oczach miały mieć o wiele większe tendencje do egocentryzmu, rywalizacji i sceptycyzmu niż pozostali uczestnicy eksperymentu.

Naukowcy są zdania, iż ma to pewien związek z naturalnym procesem ewolucyjnym. Tysiące lat temu mieszkańcy północnej Europy uważali, że jaśniejsze oczy za bardziej atrakcyjne, a w związku z tym niebieskoocy osobnicy rozwinęli większe poczucie własnej wartości, gdyż niebieskie oczy były zawsze rzadsze.

Z nowatorskiego badania przeprowadzonego przez genetyków z University of Vermont wynika, że ludzie o niebieskich oczach mogą być bardziej narażeni na alkoholizm.

W badaniu opublikowanym na łamach periodyku American Journal of Medical Genetics: Genetyka neuropsychiatryczna (część B) stwierdzono, że osoby o jasnych oczach, w tym oczy niebieskie, zielone, szare i brązowe w centrum, lecz jaśniejsze na krawędziach, są o wiele bardziej podatne na wystąpienie uzależnienia od alkoholu niż pozostali ludzie. „Uważam, że wiele osób nie zdaje sobie sprawy z faktu, że alkoholizm może mieć silne podłoże genetyczne „, wyjaśnia Dr. Sulovari.” Jest to głównie choroba psychiczna, a nie tylko stan, która wynika z nadmiernego picia alkoholowych trunków”.

Inne badanie, przeprowadzone przez niemieckich psychologów w 2006 roku, wykazało, że dzieci o jasnych oczach są generalnie bardziej nieśmiałe i ciekawskie. Okazują się również być bardziej podejrzliwe wobec nowych rzeczy i znacznie mniej otwarte na potrzeby swoich rówieśników, niż ich ciemnoocy przyjaciele.

Podsumowanie

Osoby o niebieskich oczach są bardziej niż pozostali ludzie podatni na pewne choroby, w tym także alkoholizm. Cechują się również dość specyficznym i egocentrycznym charakterem. Niebieskookie kobiety są bardzo odporne na ból i na niektóre dolegliwości natury psychicznej.

#

Bibliografia:

Marie Claire – Science says people with blue eyes share this character trait
Independent – What Your eye colour says about Your Health
Health – The Strange Link Between Blue Eyes and Alcohol Addiction Risk